ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΜΠΟΤΖΑΚΗ
εκπαιδευτικός, μουσειολόγος Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία: Μουσειακή Δικτύωση: μία κοινωνιολογική και παιδαγωγική προσέγγιση Η αξία της δικτύωσης επικεντρώνεται στην ικανότητα επικοινωνίας, σύναψης δεσμών και σχέσεων μεταξύ των μελών ενός δικτύου. Το πλέγμα των ανθρώπινων σχέσεων βρίσκεται στη βάση κάθε οικοδομήματος. Πάνω τους στηρίζεται η εξέλιξη σε συλλογικό ή προσωπικό επίπεδο, καθώς εξακολουθούν να αποτελούν το δομικό στοιχείο […]
εκπαιδευτικός, μουσειολόγος
Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία: Μουσειακή Δικτύωση: μία κοινωνιολογική και παιδαγωγική προσέγγιση
Η αξία της δικτύωσης επικεντρώνεται στην ικανότητα επικοινωνίας, σύναψης δεσμών και σχέσεων μεταξύ των μελών ενός δικτύου. Το πλέγμα των ανθρώπινων σχέσεων βρίσκεται στη βάση κάθε οικοδομήματος. Πάνω τους στηρίζεται η εξέλιξη σε συλλογικό ή προσωπικό επίπεδο, καθώς εξακολουθούν να αποτελούν το δομικό στοιχείο της ανθρώπινης κοινωνίας. Το αποτέλεσμα είναι η εξάπλωση μιας πανδημικών διαστάσεων ανάγκης για συνδεσιμότητα. Η δικτυακή δομή ορίζει τις περισσότερες πλευρές της ζωής καλύπτοντας ένα απίστευτα ευρύ φάσμα ειδών δικτύων. Η δικτύωση, έννοια εξ’ ορισμού σχετιζόμενη με αυτή της κοινωνίας, έχει επαναπροσδιοριστεί πλέον με την συνδρομή της τεχνολογίας δημιουργώντας ένα ιδιόμορφο τρίπτυχο όπου η κάθε έννοια εξαρτάται και αλληλεπιδρά με την άλλη. Έτσι, είναι θεμιτό να μιλήσει κανείς για Κοινωνίες Δικτύων στις οποίες τον πρώτο ρόλο έχει η τεχνολογία. Κοινωνικά δίκτυα και κοινότητες προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα, παγιώνοντας την λειτουργία τους σε ψηφιακά περιβάλλοντα μέσα από την χρήση των νέων και ευρέως διαδεδομένων μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η χρήση της τεχνολογίας δεν απαλείφει τα όποια προβλήματα αφορούσαν στην σχέση του ατόμου με τους άλλους και την κοινωνία, απλά τα τοποθετεί στο νέο πλαίσιο όπως το ορίζει η τεχνολογία. Υπό αυτή την σκοπιά, ζητήματα κοινωνικού αποκλεισμού, ανισότητας ή διαφοροποίησης βρίσκονται στο επίκεντρο και της ψηφιακής κοινωνιολογικής θεώρησης. Στο μικροσκόπιο τίθενται πρακτικές που χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν ώστε να δοκιμαστεί η αποτελεσματικότητά τους στις νέες συνθήκες. Η κατά μία έννοια αναπροσαρμογή ή αναβάθμιση της κοινωνική δομής, σύμφωνα με τις τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις, δεν αφήνει ανεπηρέαστο κανένα κομμάτι της ανθρώπινης δραστηριότητας. Με αυτό δεδομένο, ο χώρος του πολιτισμού και ιδιαίτερα του μουσείου καλείται να εξετάσει τον ρόλο και την θέση του στα όρια της Κοινωνίας των Δικτύων. Η δικτύωση, άλλοτε ως συμμόρφωσή στις κοινωνικές επιταγές και άλλοτε ως συνειδητή επιλογή, μεταφράζεται στον χώρο του μουσείου σαν ένας επαναπροσδιορισμός σε σχέση με τον εαυτό του, το κοινό του και τους άλλους φορείς, όπως η εκπαίδευση. Στην βάση της αναδιαμόρφωσης των σχέσεών βρίσκεται η αξία της συνεργασίας, αξία στην οποία στηρίζεται εν πολλοίς η ίδια η έννοια της δικτύωσης. Ο πειραματισμός με τις μορφές που λαμβάνει η συνεργασία εντός και εκτός του μουσείου οδηγεί στη δημιουργία δικτύων σύμπραξης βασισμένων στην αρχή της ομοιότητας είτε σε αυτή της συμπλήρωσης. Το σχολείο από την πλευρά του δεν μένει ανεπηρέαστο μέσα στα καινούρια κοινωνικά και τεχνολογικά δεδομένα. Η ανάγκη για δικτύωση επιδρά στις διαπροσωπικές και τυπικές σχέσεις, αμφισβητεί τα παραδοσιακά μοντέλα διδασκαλίας και μάθησης, ενώ η θέση της κυμαίνεται μεταξύ εμπόδιου και εργαλείου.Η παρούσα εργασία περιλαμβάνει μία πρόταση για ένα παιδαγωγικό σχέδιο εργασίας στο πλαίσιο του οποίου επιχειρείται η δημιουργία ενός δικτύου που στοχεύει στην ανάπτυξη συνεργατικής σχέσης ανάμεσα στο μουσείο, στον χώρο της εκπαίδευσης και στην κοινωνία. Η δικτύωση γίνεται εργαλείο, μέσο και στόχος μέσα από δημιουργικά, βιωματικά και γνωστικά μονοπάτια που διερευνούν την φύση της για να καταλήξουν στη βαθιά, ουσιαστική και παιδαγωγική αρχή που την διέπει, αυτή της συνεργασίας.